تغییرپذیری بار بستر، معلق و نسبت بار بستر به معلق در رودخانه‌ قطورچای

Authors

  • بهزاد خیرفام دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه و کارشناس امور منابع آب شهرستان میاندوآب
  • حسین خیرفام استادیار، گروه علوم محیط زیست، پژوهشکده آرتمیا و مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه
  • صالح حسینی کارشناس ارشد گروه مهندسی عمران- آب و کارشناس امور منابع آب شهرستان میاندوآب
  • یعقوب آژدان دانش‌آموخته دکتری سازه‌های آبی و کارشناس امور منابع آب شهرستان میاندوآب
Abstract:

تحلیل و تعیین تغییرپذیری رسوبات انتقالی رودخانه در شرایط مختلف زمانی و هیدرولوژیکی از اهمیت ویژه‌ای در علوم مهندسی هیدرولیک و هیدرولوژی برخوردار است. از طرفی اتخاذ تصمیمات مدیریتی برای مهار و کاهش انتقال رسوب در رودخانه‌ها نیازمند به تحلیل و شناخت رفتار سامانه رودخانه در شرایط زمانی مختلف می‌باشد. با وجود این، اطلاعاتی کافی در خصوص نوع و میزان تولید رسوب آبخیزها در شرایط زمانی و هیدرولوژیکی مختلف وجود ندارد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر تغییرپذیری زمانی بار بستر، معلق به‌عنوان انواع رسوب رودخانه و نسبت بار بستر به معلق با تغییرات دبی مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام پژوهش، داده‌های بار بستر و معلق (گرم بر لیتر) و دبی (مترمکعب بر ثانیه) رودخانه‌ی قطورچای آذربایجان غربی از سال 1377 تا 1382 ثبت شده در ایستگاه یزدکان به‌وسیله سازمان‌های مربوطه، جمع‌آوری شد و در محیط Excel 2007 با رسم نمودارهای فصلی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مقادیر دبی در تمامی فصول بار معلق افزایش محسوسی داشته و نسبت بار بستر به بار معلق کاهش پیدا کرده و کم‌ترین میزان انتقال بار بستر و معلق در زمستان و بیش‌ترین میزان بار معلق و بار بستر در فصل بهار صورت گرفته است. مقادیر حداقل، حداکثر و میانه نسبت بار بستر به معلق در فصل بهار، به‌ترتیب 5.02، 563.99 و 27.43 درصد، در فصل تابستان به‌ترتیب 0.75، 2034.91 و 135.80 درصد، در فصل پاییز به‌ترتیب 28.31، 659.15 و 184.94 درصد و در فصل زمستان به‌ترتیب با 28.96، 457.61 و 169 درصد بود. همچنین، نسبت بار بستر به معلق در طی دوره‌ مطالعاتی از 0.7 تا 2034 درصد متغیر بوده و به‌سبب رفتار پیچیده تغییرات متغیرهای مورد بررسی به‌ویژه بار بستر و نسبت بار بستر به معلق با دبی جریان، استفاده از روش‌های غیرمستقیم تخمین بار بستر دقیق نبوده و ضرورت تجهیز ایستگاه‌های سنجش بار بستر به‌صورت روزانه اجتناب‌ناپذیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین و ارزیابی تغییرپذیری زمانی نسبت بار بستر به معلق در رودخانه ی کجور

تحلیل تغییرپذیری انتقال رسوبات رودخانه در شرایط مختلف زمانی و هیدرولوژیکی در علوم و مهندسی هیدرولیک، هیدرولوژی و حفاظت آب و خاک مهم می باشد. قاعدتاً بار معلق به راحتی قابل اندازه گیری بوده ولی بار بستر به دلیل سختی در اندازه گیری به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین و ارزیابی تغییرپذیری زمانی نسبت بار بستر به معلق در حوزه ی آبخیز آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرّس (کجور)...

15 صفحه اول

برآورد نسبت بار کف به بار معلق در رودهای دز و میناب

در اکثر مطالعات منابع آب، مقدار بار کف رودخانه‌ها به‌­صورت نسبتی ثابت از بار معلق در نظر گرفته می‌شود که معقول نیست. یک روش تعیین دقیق‌تر این نسبت، استفاده از اطلاعات باتیمتری نهشته‌های بستر مخازن سدها است. در این پژوهش، نقشه‌های متوالی تهیه شده از کف مخازن دو سد دز (1362 و 1376) و میناب (1364 و 1377) و آمار رسوب معلق در ایستگاه‌های ورودی بررسی شد. پس از تعیین محل قله دلتا در مخزن و تفکیک رسوب ...

full text

ارزیابی معادلات هیدرولیکی بار بستر در رودخانه ناورود، استان گیلان

Sediment is as one of problems related to water resources utilization. Numerous formulas have been developed for bed load estimation in rivers. In this study, eleven common formulas including hydrologic and hydraulic methods such as Einstein Tofalti Meyer, Peter and Muller Van Rayne Modified Van Rayne Yalin Bagnold Fraylink Habibi and Sivakumar and Samaga were used for selection of the most sui...

full text

تغییرپذیری رابطه‌ی توان حمل جریان با دانه‌بندی بار معلق در رود کجور

آگاهی از رفتارهای پیچیده و متغیر اندازه‌ی ذرات بار معلق در مدل‌سازی انتقال رسوبات اهمیت زیادی دارد. ازاین رو تحقیق حاضر به بررسی تأثیر بده‌ی جریان بر تغییرات توزیع اندازه‌ی ذرات بار معلق در رود کجور در حوزه‌ی آبخیز جنگلی آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرّس با مساحت 50000 هکتار از طریق نمونه‌برداری در مقیاس روزانه و رگبار در خروجی انجام پذیرفت. اندازه‌‌گیری سرعت آب به منظور تعیین بده‌ با استفاده ...

full text

بررسی و تحلیل بار رسوبی رودخانه‌های کشور، مطالعه موردی: آذربایجان‌غربی

مواد و ذرات فرسایش یافته در عرصه‌های آبخیز به سه صورت بار محلول، معلق و بستر به­‌وسیله رودخانه‌ها جابجا می‌شوند. در برآورد رسوبدهی حوزه‌های آبخیز، دانستن میزان بار معلق و بستر رودخانه‌ها لازم است. معمولاّ اندازه‌گیری بار معلق در ایستگاه‌های رسوب‌سنجی و به‌طور روزانه صورت می‌گیرد. ولی این امر در مورد بار بستر اتفاق نمی‌افتد. در حال حاضر، علی‌رغم تفاوت زیادی که در تشکیلات زمین‌شناسی و شدت بارندگی ...

full text

بررسی کارایی روشهای نرو فازی و رگرسیون درختی در برآورد بار رسوب معلق رودخانه

کاربرد روش‌های نروفازی ورگرسیون درختی در هیدرولوژی رسوب رودخانه‌ها و حوزه‌های آبخیز توسعه چندانی ندارد و بیشتر از آن منحنی‌های سنجه رسوب به عنوان متداول‌ترین روش برآورد رسوب شناخته شده‌اند. در این تحقیق به منظور مقایسه و اصلاح روش‌های برآورد بار رسوبی رودخانه‌ها، مقادیر برآوردی چند نوع منحنی سنجه رسوب تک متغیره و یک نوع منحنی سنجه رسوب چند متغیره با روش‌های نروفازی و رگرسیون درختی در 5 ایستگاه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  410- 420

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023